PHỤ LỤC: 5 ẨN DỤ
I. ẨN DỤ 4 MẢNH ĐẤT: Mat 13:3-8
Đây là ẩn dụ đầu tiên của sách Ma-thi-ơ với nội dung rất nhiều ý nghĩa. Phần trên tôi đã trình bày về khía cạnh gieo giống và người gieo giống liên quan tiên tri về thời Công vụ sứ đồ.
Phần này trình bày ý nghĩa thuộc linh: 4 mảnh đất là 4 tấm lòng, 4 cấp độ thuộc linh trong một Hội thánh địa phương. Mỗi người chúng ta cũng phải trải qua 4 giai đoạn tăng trưởng. 4 mảnh đất cũng chính là tiến trình môn đồ hóa của mỗi tín đồ .
Mảnh số 1: hạt giống gieo dọc đường
Nghe không hiểu – không tin; nghe cho vui, tìm hiểu cho vui.
Mỗi chúng ta thường có tâm trạng này; lúc đầu nghe lời Chúa, đọc lời Chúa thấy sao sao đâu, không hiểu, không tin. Ma quỷ liền đánh lừa, làm cho chúng ta quên mất hạt giống.
Nhận thức có Đức Chúa Trời là một quá trình suy niệm, rồi phải trải nghiệm thực tiễn. Nhận thức đúng, kinh nghiệm sâu sắc sẽ dẫn đến đức tin đúng đắn.
Mảnh số 2: mảnh đất đá sỏi
Mảnh đất đã rơi vào ruộng. Nghe hiểu và tin thật – Đã được tái sinh; sau một thời gian học tập suy gẫm lời Chúa, Chúa cũng bày tỏ Ngài là Chúa Cứu Thế và giải cứu cho họ những nan đề trong cuộc sống; họ đã thấy Chúa tốt lành, bắt đầu ăn năn, tin thật “được tái sinh”. Họ vui mừng tin và chịu báp-tem hưởng sự phước hạnh bình an thật. Nhưng nan đề của họ là lười học Kinh thánh, không chịu tiến bộ, thích làm em bé, hoặc thích làm ông lão nằm trong nôi cầm bình sữa. Gặp thử thách, bắt bớ thì chối Chúa.
Mảnh số 3: mảnh đất gai góc, chà chôm
Là hạng tín đồ xác thịt, yêu thế gian, lo lắng đời nay.
Tấm lòng này tốt hơn số 2, nhưng thuộc hạng đi chân giẹo hai hàng: Chúa cũng yêu, lời Chúa cũng ham thích; nhưng của cải vật chất lại hấp dẫn hơn, thế gian hấp dẫn hơn.
Mảnh số 4: mảnh đất tốt
Tấm lòng tốt; chăm sóc tốt trở nên môn đồ thật.
Mảnh đất tốt theo nhà nông là phải được cày xới, dọn sạch sỏi đá, nước đầy đủ, phân bón đúng mức, mùa bội thu tự nhiên đến.
Tấm lòng tốt cũng vậy – lương tâm ngay thẳng, lòng mềm mại, say mê học lời Chúa; lại được môn đồ thật chăm sóc, huấn luyện. Tấm lòng này tự nhiên thay đổi, đức tin tăng trưởng, sự nên thánh đâm hoa kết trái theo cấp số 30-60-100.
Qua 3 cấp số này cho chúng ta một suy nghĩ, Chúa chúng ta công bình tuyệt vời: Môn đồ cũng có 3 cấp; tổng số 3 cấp có 70 cấp (từ 30 đến 100). Cấp độ này liên hệ phần thưởng khi Chúa phán xét trên không trung.
II. ẨN DỤ TIỆC CƯỚI: Mat 22:1-14
Chúa Giê-xu dùng ẩn dụ này để cảnh cáo dân Y-sơ-ra-en cứng đầu, cứng cổ, bội nghịch mưu toan giết Ngài. Ngài dùng ngôn ngữ rất mạnh mẽ, rất cụ thể , mong ước tuyển dân Ngài tỉnh thức, hồi tâm dừng lại ý định độc ác mình để khỏi phải bị sự trừng phạt của Chúa:
“ Vua nổi giận, bèn sai quân lính diệt những kẻ giết người đó, và đốt phá thành của họ” – Mat 22:7.
Chúa kêu gào mặc Chúa, Thầy tế lễ cả – thầy thông giáo ,Pha-ri-si cùng đoàn dân đông vẫn thích làm theo ý mình.
“Nhưng họ không đếm xỉa đến, cứ việc đi đường mình; kẻ này đi ra ruộng, kẻ kia đi buôn bán; con những kẻ khác bắt bớ các đầy tớ Vua, mắng chưởi và giết đi” – Mat 22:5-6.
Điều gì đến phải đến, 70 năm sau, đế quốc La-mã đã tiêu diệt họ, bắt đi làm phu tù khắp thế giới không chút lòng xót thương; còn thành thánh Giê-ru-sa-lem không còn hòn đá nào chồng lên hòn đá nào. Mọi sự đã ứng nghiệm và còn tồn tại cho đến ngày nay.
Câu chuyện không phải của dân Y-sơ-ra-en; nhưng Ngài cũng cảnh cáo tình trạng bội đạo cho Hội thánh trải dài 20 thế kỷ. Hội thánh không lo môn đồ hóa, không xem đây là trọng tâm của đại mạng lịnh. Hình ảnh áo lễ: áo được dệt bằng vải gai mịn, vải gai mịn là việc làm công nghĩa của các thánh đồ khải 19:8b. Áo lễ ở đây cũng khác áo lễ đại trà được xưng nghĩa bởi đức tin.
Tiệc cưới Chiên con mở: Phiên tòa ở không trung khai mạc; Chúa công bố cáo trạng từng người, từng việc làm thiện, ác lớn nhỏ (video clip từng cá nhân cả cuộc đời tái hiện ) – được phần thưởng hay không có phần thưởng sẽ công bố minh bạch.
Ai có áo lễ (môn đồ thật) được vào tiệc cưới; ai không có áo lễ: tín đồ hữu danh vô thực. Mảnh đất số: 1-2-3 bị đuổi ra ngoài.
“Vua bèn truyền cho đầy tớ rằng: Hãy trói tay chân nó lại, quăng ra ngoài nơi tối tăm, là nơi sẽ có khóc lóc nghiến răng” – Mat 22:13.
Hầu hết các ẩn dụ liên hệ đến Vương quốc, và sự phán xét Hội thánh đều chia thành 2 nhóm:
- Nhóm sa bại: chiếm số đông.
- Nhóm đắc thắng: số ít.
“Bởi vì, có nhiều kẻ được gọi, nhưng ít người được chọn” Mat 22:14.
Chúa kêu gọi rất rất nhiều người tin và chịu báp-tem, nhưng trở nên môn đồ thì rất rất ít. Hơn 3 triệu dân Y-sơ-ra-en ra khỏi Ai-cập nhưng chỉ có 2 người (Giô-suê và Ca-lép ) vào được Ca-na-an.
Một điều mà nhiều nhà thần học hiểu lầm: nghiến răng khóc lóc là âm phủ, là hỏa ngục. Thần học Công giáo gọi đây là lò luyện ngục.
Theo Kinh Thánh khải thị, tín đồ đã được tái sinh thì không thể vào hỏa ngục chung với Satan.
Trong cái nhìn toàn tri toàn năng của Đức Chúa Trời, mọi việc trong cả cõi vũ trụ như đã định hình từ trước buổi sáng thế, và phải được hoàn tất trong trời mới đất mới, Giê-ru-sa-lem-mới.
“Trước khi sáng thế, Ngài đã chọn chúng ta trong Đấng Christ đặng làm nên Thánh không chỗ trách được trước mặt Ngài” – Ê-phê-sô 1:4
“Còn những kẽ Ngài đã định sẵn, thì Ngài cũng đã gọi, những kẻ Ngài đã gọi, Thì Ngài cũng đã xưng công bình, Những kẻ Ngài đã xưng công bình, thì Ngài cũng đã làm vinh hiển” – Rô 8:30.
Chúng ta chú ý, sứ đồ Phao-lô sử dụng ngôn ngữ rất chuẩn xác; các động từ ở đây luôn ở thể quá khứ: đã.
(xem thêm Vương quốc của Đức Chúa trời cùng tác giả).
III. ẨN DỤ 10 NỮ ĐỒNG TRINH: 5 DẠI – 5 KHÔN
Chúa ví Hội thánh là vợ chưa cưới, mới đính hôn. Phao-lô đã nói:
“Tôi đã gả anh em cho một chồng mà thôi, dâng anh em như một trinh nữ tinh sạch cho Đấng christ”. – II Cor 11:2
Chúa Giê-xu ví hai hạng người trong Hội Thánh. Một hạng dại, một hạng khôn.
Ẩn dụ này đặc biệt đề cập đèn và dầu. Chúa dùng hình ảnh cây đèn dầu để nói về tiêu chuẩn chọn lựa người đắc thắng vào Vương quốc; chúng ta phải có cái nhìn thuộc linh mới biền biệt.
Chúa muốn nói: 10 nữ đồng trinh cầm đèn đi rước chàng rể; cũng có nghĩa tất cả tín đồ Đấng Christ đã về với Chúa, họ đã ngủ (chết) vì chàng rể tới chậm.
Chàng rể đến: Chúa tái lâm tại không trung.
Đèn: là hình bóng về con người có 3 phần như đèn có 3 phần:
- Tim đèn: Tâm linh
- Bầu đựng dầu: Tâm hồn
- Chân đèn: Thân thể
“Tâm linh của loài người vốn là một ngọn đèn của Đức Giê-hô-va, dò thấu các nơi bí ẩn của lòng” – Châm ngôn 20:7
5 dại – 5 khôn đều giống nhau là có đèn. Khác nhau: 5 khôn có dầu dự trữ trong bình; 5 dại thì chỉ đủ cháy nơi tim đèn. Thánh Linh chỉ ở tâm linh, Thánh Linh chưa chiếm hữu tâm hồn.
Chàng rể đến: Chúa Giê-xu tái lâm tại không trung rồi 10 nữ đồng trinh vội vàng đến gặp Chúa.
Phần thưởng và hình phạt:
5 dại bị đuổi ra khỏi tiệc cưới, “Ta không biết các ngươi đâu” – vì không có dầu dự trữ. Có nghĩa tâm hồn chưa được biến đổi.
5 khôn đã chuẩn bị dầu dự trữ trong bình: Tấm lòng được thay đổi – Thánh Linh đã ngự vào hồn. Dầu ở đây là hình bóng Thánh Linh.
Dầu từ đâu có?
5 dại thấy mình sai lầm, xin 5 người khôn chia sẻ tình thương (xin bớt dầu cho chúng em ). 5 khôn đã trả lời thật xẳng xớm, chua cay:
“không thể được, e chẳng đủ cho chúng tôi và làm sao có cho các chị; tốt hơn các chị nên đi đến người bán dầu mà mua”.
Dầu phải mua, phải trả giá, phải hy sinh chịu khổ mới có. Đừng xổ chiêu ăn mày liên lục địa ở đây. Trước tòa án không có tình cảm, không năn nỉ ỉ ôi. Mọi người chỉ khai trình công và tội “còn ai không vác thập tự giá mình mà theo Ta, cũng không được làm môn đồ Ta… Như vậy, nếu ai trong các ngươi không bỏ mọi sự mình có, thì không được làm môn đồ Ta” – Luca 14:27-33.
5 dại, 5 khôn khôn, cũng như câu chuyện hai người xay cối, không phải Ngài cứu theo tỷ lệ 50 -50. Đây là ẩn dụ để tỉnh thức: sẽ có người đắc thắng và người sa bại.
Tóm lại : Hai ẩn dụ: tiệc cưới và 10 nữ đồng trinh đều đề cập đến sự thánh hóa con người bề trong: Có áo lễ – có dầu dự trữ là điều kiện để được dự tiệc cưới Chiên con. Ý nghĩa tiệc cưới Chiên con là được đồng trị với Ngài 1000 năm và đời đời. Còn ngược lại không có dầu dự trữ, không có áo lễ phải nhận hình phạt: vào nơi nghiến răng khóc lóc.
Đây là cách cưỡng bức môn đồ hóa; sau khi học xong cũng được vào Vương Quốc đời đời .
IV. ẨN DỤ TA-LÂNG Mat 25:14-30
Ẩn dụ này đề cập vấn đề khác: Công tác giữa chủ và tớ. Chủ chính là Chúa Giê-xu; còn công nhân hay tôi tớ chính là mỗi Cơ-đốc-nhân và cả Y-sơ-ra-en.
Ta-lâng là tất cả những gì Chúa ban cho mỗi người gồm: tiền bạc, tài năng, của cải, nhà cửa, con cái, nghề nghiệp … Ngài tạo dựng tài năng mỗi người từ trong lòng mẹ, người đời gọi là thiên bẩm. Ngài đã ban cho 3 hạng người với 3 loại ta-lâng khác nhau: 5-2-1 . Ẩn dụ này giống như ông Chủ giao vốn kinh doanh. Chúa Giê-xu giao vốn cho mỗi chúng ta trước khi Ngài thăng thiên.
a . Hạng 5 ta-lâng:
Đây là người được giao vốn lớn nhất. Người này đã trung tín khôn ngoan, kiên nhẫn kinh doanh thành công lãi 100%. Ngày gặp mặt Chúa, Chúa đã khen
“ Hỡi người đầy tớ ngay lành trung tin kia, được lắm; ngươi đã trung tín trong việc nhỏ, ta sẽ lập ngươi coi sóc nhiều; hãy đến hưởng sự vui mừng của Chúa ngươi” Mat 25:21 .
b . Hạng 2 ta-lâng :
Hạng 2 ta lâng cũng làm lợi 100% số vốn ban đầu; Chúa cũng khen và nhận phần thưởng giống như người 5 ta-lâng .
Qua đây cho chúng ta thấy Chúa chúng ta rất công bình, công bình từ chuyện nhỏ nhất, đến việc lớn nhất. Đức Chúa Trời không cào bằng cũng không xét theo khối lượng thành tích, mà Ngài tính sổ theo vốn ban đầu .
c. Hạng một ta-lâng :
Đây là một dạng đầy tớ ngoan ác, dở hơi, khó chịu; họ là trung tâm của mọi nan đề: dùng lời Chúa để biện hộ, bẻ cong chân lý, cố chấp ,biện hộ tội lỗi một cách ngoan cường.
Chúng ta xem họ đối chất với Chúa
“ Lạy Chúa, tôi biết Chúa là Đấng nghiêm nhặt, gặt trong chỗ mình không gieo, lượm trong chỗ mình không rải ; nên tôi sợ mà đi giấu ta-lâng của Chúa dưới đất; đây này, vật của Chúa xin trả lại cho Chúa” Mat 25:24-25 .
Đầy tớ này cái gì cũng biết, việc gì cũng rành; lúc nào cũng có ý kiến ý cò. Nhưng mắc phải chứng bịnh lười biếng : thích ngồi mát ăn bát vàng, thích ăn ngon mặc đẹp, con thích đủ thứ; nhưng có điều con không muốn đổ mồ hôi trán – sợ móng tay dơ bẩn; con lại có biệt tài : giỏi mồm mép, đỡ tay chân .
Chúa công bình đã phát xét nghiêm minh theo như môi miệng tự thú tội.
“ Hỡi đầy tớ gian ác và biếng nhác kia, ngươi biết ta nghiêm nhặt, công bình. Sao ngươi không đưa ( hợp tác) một ta-lâng đó cho ngườ buôn bạc ( Hội thánh hay môn đồ trung tín ) để cùng kinh doanh sinh lãi …. Hỡi đầy tớ vô ích kia, hãy quăng nó ra ngoài là chỗ tối tăm, ở đó sẽ có khóc lóc và nghiến răng” Mat 25:30 .
Chúa cũng cảnh cáo trong Lu-ca 12: 47-49
“ Đầy tớ này đã biết ý chủ mình, mà không sửa soạn sẵn và làm theo ý Chủ thì sẽ bị đòn nhiều. Song đầy tớ không biết ý chủ, mà làm những việc đáng phạt thì bị đòn ít. Vì ai đã được ban cho nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều; và ai đã được giao cho nhiều hơn, thì sẽ bị đòi lại nhiều hơn” .
Vâng, đầy tớ này đã thành thật khai báo tội lỗi của mình; nhưng đã quá muộn. Vì đây là tòa án – không phải buổi cầu nguyện hay tiệc cưới mà vui vẻ thật thà. Họ đã muốn gài bẫy Chúa mong sự xót thương Ngài, họ khôn ngoan muốn chạy tội vì đã cố tình bất tuân đường lối Ngài khi còn trong xác thịt .
V. ẨN DỤ CÁC NÉN BẠC : Lu-ca 19:11-28
Ẩn dụ này tính chất giống như ẩn dụ ta-lâng, nhưng khác nhau ở vốn ban đầu. Ngài cho đều mỗi người một nén bạc, để bịt miệng loại tín đồ lắm mồm, nhiều mép, lánh nặng tìm nhẹ – “nắng không ưa, mưa không chịu, trời hơi dịu dịu thì lại nhức đầu”. Họ sẽ không còn cơ hội để xổ tài lý sự cùn; Ngài thực hiện sự công bình như họ mong muốn: Mỗi người một nén bạc. Kết quả cũng có 3 dạng đầy tớ sinh lợi khác nhau.
a. Hạng thứ nhất: 1 nén thành 10 nén. Chúa khen, rồi họ nhận phần thưởng cai trị 10 thành .
b. Hạng thứ hai: 1 nén thành 5 nén. Chúa khen, rồi họ nhận phần thưởng cai trị 5 thành .
c. Hạng thứ 3: 1nén giống như 1 ta-lâng đem giấu . Chúa đoán phạt giống như anh chàng 1 ta lâng “ Còn như kẻ nghịch cùng ta, không muốn Ta cai trị họ, hãy kéo nó đến đây, và giết trước mặt Ta” Lu19:27 .
Một lần nữa đường lối Chúa quá sáng tỏ: trong ngày phán xét, mỗi chúng ta phải ứng hầu để nhận lãnh phần thưởng hay bị đoán phạt thật công bình nghiêm minh. Trong Vương Quốc Ngài không phải ai cũng như ai, cá mè một lứa, mà phần thưởng đến 10 cấp, từ 1 thành đến 10 thành .
Người tuận đạo : Ưu tiên số 1 được vào vương quốc
Hạng người này có thể mới tin, nhưng họ đã trả giá bằng mạng sống họ; họ có thể là tín đồ lâu năm, nhưng đời sống bầy hầy, không tin kính, yêu thế gian, ngang tàn, hung dữ ….nhưng họ có đức tin liều mình: chết vì danh Chúa.
Chúa vẫn chấp nhận họ được đồng trị với Ngài:
“Tôi thấy các ngai và những người ngồi trên ngai được ban cho quyền xét xử .Tôi cũng thấy những linh hồn bị chết chém vì làm chứng cho Đức Chúa Giê-xu và lời Đức Chúa Trời, và linh hồn của những người không thờ lạy con thú và hình tượng nó, không nhận dấu của nó trên trán hoặc trên tay mình. Những người ấy đều sẽ được sống lại và trị vì Đấng Christ 1000 năm”
Khải 20:4.
Tóm lại :
Qua các ẩn dụ trên cho chúng ta xác tín: chương trình cứu chuộc Đức Chúa Trời thật rõ ràng, minh bạch, Ngài thưởng phạt nghiêm minh, công tội rõ ràng, không lọt người, lọt tội.
Ngày xét đoán tại không trung bao gồm mọi tín đồ được tái sinh từ Công vụ sứ đồ cho đến tiếng kèn chót. Thánh đồ chỉ có 2 hạng : hạng đắc thắng được vào tiệc cưới Chiên con và hạng sa bại ào nơi nghiến răng, khóc lóc.
